Euskadi, agertoki arrakastatsua
Pizgarri fiskalak ekoizpen-kostuaren %60ra iristen dira Bizkaian, eta %70era igotzen dira euskara hutsean egindako lanen kasuan; Gipuzkoa eta Araba hauek berdintzeko prestatzen ari dira Europako Batzordeak baimena eman ondoren
Euskadik sendotu egin du zinema-agertoki gisa duen lekua, estatu mailan pizgarri fiskalen politika onuragarriena eta lehiakorrena ezarri baitu ikus-entzunezkoen sektorerako. Azken urteotan industria hau sustatzeko erakundeek egin duten apustu sendoak enpresa-sarea dinamizatu du, eta zinemagileen, produktoreen eta inbertitzaileen arreta erakarri du tokiko, estatuko eta nazioarteko mailan.
"Zerga-pizgarriak, gaur egun, ezinbesteko tresna dira beren aurrekontuetan gutxieneko handinahia duten ikus-entzunezko edozein proiektutarako. Finantzaketarako zutabe garrantzitsua da", azaldu du Marian Fernández Pascalek, Txintxua Films-en ekoizleak.
2023an, filmen eta serieen grabazioaren hazkundeak garrantzi berezia izan du Bizkaian, aurtengo urtarrilean indarrean sartu zen zerga-erregimen berriaren ondorioz, sektorearentzat aurrekaririk gabeko babesa ezarri duena. Ikus-entzunezko lanek Sozietateen gaineko Zergan ekoizpen-kostuaren %60rainoko kenkari fiskala izango dute orain Bizkaian, eta ehuneko hori %70era iristen da euskara hutsean egindako lanen kasuan.
-
Dei efektua
- "Lehen, pizgarriak hiru lurralde historikoetan %35era iristen ziren ekoizpen orokorretarako, eta %45era euskaraz grabatuta zeudenetarako. Beraz, Bizkaiko ehunekoaren igoera oso esanguratsua izan da, eta bultzada handia ematen die ekoizleei. Gainera, Euskadi nazioarte mailan oso erakargarria bihurtzen ari da. Izan ere, araudia atzerriko enpresei ere aplika dakieke orain, zenbait baldintza betetzen badituzte", adierazi du Marta Mendinuetak, Elkargiko Zerga Arloko arduradunak. Finantza erakunde honek enpresei eta KSIei laguntzen die beren proiektuen garapen ekonomikoan. "Dei efektu bat hantzematen da. Gaur egun, ez da ohikoa Bilbon filmaziorik ez egotea. Hori ona da guztiontzat, eta ikus-entzunezkoari lotutako industria-sarea indartzeko aukera emango du. Tokiko eragile eta hornitzaileekiko lana sustatu eta babestu behar da, pizgarri hauek behar bezala erabil daitezen. Ekimen pribatuak eta publikoak zabaltzen ari dira filmazio-plato handiei dagokienez", azaldu du Iñigo Portillok, gidoilari eta kultur kudeatzaileak. Portillok ibilbide luzea egin du Kostikan eta La Córnea Digitalean ikus-entzunezko ekitaldiak eta proiektuak ekoizten.
-
Lurralde-berdintasuna
- Gipuzkoa eta Arabako aldundiek sektoreari etengabeko laguntza eman ondoren, Europako Batzordeak berriki eman du baimena lurralde hauetan pizgarri berriak ezarri daitezen. Pizgarri hauek, ziur aski, Bizkaikoen parekoak izango dira, eta guztira 300 milioi euroko inbertsioa egingo da. "Euskal Ikus-entzunezkoen Ekoizle Independenteen Elkartetik (Ibaia), gure eskaera nagusia izan da hiru lurraldeetako araudia ahalik eta antzekoena izatea, eta orain gertatzear dago, Arabako eta Gipuzkoako aldundien ahaleginari esker", nabarmendu du Marian Fernández Pascalek.
-
Likidezia eta finantza-soluzioak produkziorako
- Berak adierazten duen bezala, obra batek sortuko dituen pizgarri fiskalak aldez aurretik kalkulatzeko aukeran dago gakoa. "Garrantzi handiko laguntza dira, zaila den proiektuetan finantzaketa pribatua sartzea errazten baitute, eta proiektu hauen bideragarritasuna, neurri handi batean, laguntza publikoak lortzearekin lotuta dago", zehazten du Iñigo Portillok. Ikus-entzunezko produkzioan aditu honek azaltzen duenez, KSIei finantza-irtenbideak eskaintzen dizkieten erakundeek, hala nola SGR Crea-k eta Elkargik, "enpresa ekoizlearen eta normalean emandako pizgarrien edo diru-laguntzen zenbatekoa aurreratzen duen bankuaren arteko abal-emaile gisa jarduten dute. Hauen kobrantzak atzeratu egin daitezkeenez, horrela, proiektuei ekiteko behar den likidezia bermatzen dute". "Elkargin bermea eta zerbitzu integrala eskaintzen ditugu", azpimarratzen du Marta Mendinuetak. "Obra batek sor ditzakeen zerga-pizgarriak, behin-behinekoak eta behin betikoak, aztertzeaz eta zenbatekoak aurreratzeaz gain, aholkularitza fiskala eta legala ere ematen dugu, eta finantzatzaileen eta ekoizleen artean aingura gisa jarduten dugu arriskuak murrizteko".
-
Euskarri berriei eta euskarazko lanei laguntza
- 2023an sartutako berrikuntzetako bat formatu digital berriak gehitzea izan da pizgarri fiskal hauen onuradun izan daitezkeen lanen artean. Marian Fernández Pascalek argitzen du araudia ez dela soilik film luzeentzako, baizik eta edozein formatuentzako ere jasota dagoela, baldin eta baldintza batzuk betetzen badira: adibidez, produkzio-etxeak izaera kulturala duela egiaztatzea eta Euskal Filmotekan edo beste erakunde eskudun batean kopia bat gordetzea. "Erakundeek asko zaintzen dute sektoretik gertu egotea eta segurtasun juridiko handia egotea, eta edozein motatako proiektuetarako tresna eskuragarri eta interesgarria izatea lortzen da", azaltzen du. Txintxua Films-eko produktore exekutiboak ere ikuspegi baikorra erakusten du datozen urteetan euskarazko jatorrizko lanak ugaritzeari buruz, "ez bakarrik %10eko aparteko pizgarriari esker, baizik eta aldeko eragile eta faktoreen baturari esker, hala nola erakundeek eta telebista publikoek egiten dituzten apustuei esker". Zenbait urtez "Caostica Film laburren eta Bideoklipen Nazioarteko Jaialdia" antolatzen parte hartu ondoren, Iñigo Portillok nabarmentzen du "zinema-jaialdiek beste urteetan baino askoz ekoizpen gehiago dituzte lehian eta kalitate handiagokoak direnak. Honi esker, tokiko talentua saritzeko eta indartzeko balio duten saio erakargarriak egin daitezke".
-
Arte eszenikoen eta musikalen zuzeneko ikuskizunak
- Bizkaiko Foru Aldundiak 2023an egindako berrikuntzei esker, arte eszenikoen eta musikalen zuzeneko ikuskizunek ere kenkariak izan ditzakete Sozietateen gaineko Zergaren kuota likidoan; ekoizpen orokorren kasuan %30 izan daitezke, eta euskaraz egiten direnen kasuan, %40. Marta Mendinuetak dioen bezala, neurria hartu ahal izateko, enpresa zergadunek hurrengo konpromisoa hartu beharko dute: mozkinen %50 gutxienez hurrengo lau urteetan ikuskizun berriak egiteko berriro inbertitzea.
-
BDCC: Prestakuntza eta lotura estrategikoak
- Ekonomia- eta finantza-plana eta negozio-eredua garatzeko doako estrategiazko tresnak KSIen eskura jartzeaz gain, La Córnea Digitalaren sortzaileetako batek honako hau ere azpimarratzen du: "BDCCk prestakuntza-saio oso interesgarriak eskaintzen ditu, eta harreman zuzena errazten du zure proiektuen hainbat ikuspegitan lagun diezazuketen finantza-erakundeekin, hala nola Elkargi eta Sgr-rekin".
